męczyć się
  • Interpunkcja zwrotów z imiesłowami na -ąc, -łszy, -wszy

    23.02.2024
    23.02.2024

    Szanowna Poradnio,

    czy w zdaniach z imiesłowowymi równoważnikami zdań typu:

    Piotr(,) strzeliwszy, nie trafił.

    Piotr(,) strzelając, zawsze trafiał.

    ...przecinek (,) jest obligatoryjny, uznaniowy czy błędny?

    Z poważaniem

    T.M.

  • w ustach mężczyzny
    20.09.2005
    20.09.2005
    Komentator mężczyzna rzekł o żeńskiej drużynie: „Męczyliśmy się”, „Rzuciliśmy się do odrabiania strat”. Odebrałem to jako niezręczność, gdyż grupa wykonująca czynność składała się wyłącznie z kobiet („Męczyłyśmy się” w ustach mężczyzny zabrzmiałoby kuriozalnie, więc oczekiwałbym całkiem innej konstrukcji). Kiedy jednak o meczu pań mężczyźni mówią „Wygraliśmy”, „Przegraliśmy”, to tego dysonansu nie słyszę.
    Czy rzeczywiście są to dwa stylistycznie różne przypadki, choć sytuacyjnie takie same?
  • Wymowa samogłosek nosowych

    27.02.2024
    10.04.2017

    Szanowni naukowcy,

    od długiego czasu zastanawiam się, czy w wyrazach z literą ę w środku, np. będę, brzęk, kręcone, rębajło, wewnętrzny, należy wymawiać czyste [ę], czy może zmiękczone przez „…e-m…”, „…e-n…”, „…e-ń…”.

    W sąsiedztwie jakich głosek należy wymówić: „…e-m…”, „…e-n…”, „…e-ń…”?

    Jakiego podziału wymaga poprawna ich wymowa? em” czy jw.?

    Jakie słownikowe zasady określają poprawną wymowę, gdy mamy do czynienia z literą ę w środku wyrazu?


    Proszę o pomoc.

  • event
    12.12.2008
    12.12.2008
    Witam,
    męczy mnie troche kwestia słowa event. Coraz częściej słyszy się je i widzi, ale czy moża je uznać za w pełni już w polszczyźnie zaakceptowane? Czy nadal należy traktować je jako zapożyczenie nadużywane w żargonie marketingowym? Jeśli poprawna jest tylko odpowiedź druga, to prosze o poradę, jakim słowem zastąpić event. Moim zdaniem, żaden z polskich odpowiedników nie oddaje w pełni znaczenia. Z góy serdecznie dziekuję.
    Pozdrawiam.
  • miesięcznica
    28.09.2022
    17.03.2014
    Szanowni Państwo!
    Od pewnego czasu karierę w mediach robi słowo miesięcznica, używane do nazwania zgromadzeń pod Pałacem Prezydenckim w Warszawie. Nie znalazłem tego słowa w słowniku języka polskiego ani w Korpusie Języka Polskiego. Czy zatem miesiącznica jest poprawna? Czy można tworzyć w analogiczny sposób nazwy wydarzeń odbywających się cyklicznie, np. półrocznica, półtorarocznica itd.? Brzmi to – moim zdaniem – dziwnie i sztucznie…
    Z pozdrowieniami,
    Krystian Gaik
  • zaimki drugiej osoby w wierszach
    31.05.2014
    31.05.2014
    Witam,
    wyczytałem, że w korespondencji zaimki Ty, Twoja, Ciebie powinniśmy pisać dużą literą. W opowiadaniach stosuje się małe litery, ponieważ stosowanie dużych liter byłoby męczące dla czytelnika. Chciałbym dowiedzieć się, jaka zasada występuje w wierszach.
  • ponad 50-letni
    14.06.2014
    14.06.2014
    Czy akceptowalny jest zapis ponad 50-letni? Forma ponadpięćdziesięcioletni wydaje mi się nieporęczna, pasuje raczej do dyktanda niż do normalnego tekstu, a ponad-50-letni wygląda dziwnie. Swoją drogą, zastanawiam się, dlaczego cząstkę ponad słowniki ortograficzne traktują jako przedrostek, a niemal jako przysłówek (nikt nie napisze niemalpięćdziesięcioletni), skoro ich znaczenie jest podobne.
  • umrzeć – zdechnąć
    24.03.2013
    24.03.2013
    Nauczono mnie, że jest czymś głęboko niestosownym mówić o zwierzęciu: umarło – jest tak niezależnie od tego, czy było nam ono w jakiś sposób bliskie. Zdaję sobie sprawę z rozmaitych użyć przenośnych wspomnianego czasownika, zwłaszcza w połączeniu z rzeczownikami abstrakcyjnymi, ale jak sądzę, w znaczeniu podstawowym umrzeć może tylko człowiek. W odniesieniu do zwierząt naturalne i zupełnie neutralne wydaje mi się słowo zdechnąć. Czy podzielają Państwo ten punkt widzenia?
  • być zmęczonym czymś
    11.12.2012
    11.12.2012
    Czy czasownik zmęczony może mieć przenośne znaczenie 'mieć czegoś dość'? Np. w zdaniu: „Jestem zmęczony jego ciągłym spóźnianiem się”.
    W WSPP w haśle męczyć jedno ze znaczeń to: 'powodować zmęczenie, wyczerpywać, nużyć'. Czy w sytuacji, gdy w słowniku podanych jest kilka słów po przecinku (jak powyżej), znaczenie musi się odnosić jednocześnie do wszystkich słów czy też może się odnosić jedynie do jednego, wybranego słowa?
  • Dawne nazwy pierwiastków chemicznych

    2.01.2024
    2.01.2024

    W dawnych nazwach pierwiastków czasami występowała cząstka "„-ród”, np kwas + -o- + -ród -> kwasoród (tlen); woda + -o- + -ród -> wodoród (wodór); saletra + -o- + -ród -> saletroród (siarka) [przyp. red. azot]. Czy cząstka „-ród” jest tematem słowotwórczym wyrazów złożonych czy przyrostkiem, i jak to rozpoznać?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego